هر آمدنی، رفتنی دارد و هر آغازی باید با پایان خود ملاقات کند. این موضوع به دنیای واژه‌ها هم راه پیدا کرده است. محتواهایی که در وبسایت‌های مختلف منتشر می‌شوند هم باید پایانی درخور واژه‌های پشت سرشان داشته باشند. وگرنه تلاش و ارزش واژه‌هایی که در قلب محتوا نشسته‌اند به باد فنا میرود. در این گفتار به موضوع «پایانبندی محتوا برای پست بلاگ» میپردازیم. اگر از اهالی محتوا هستید، تا پایان این ماجرا با ما همسفر شوید.
چرا باید به پایان بندی محتوا اهمیت بدهیم؟
هر بلاگ پستی از یک ساختار مشخص پیروی می‌کند. حتی آنهایی که فکر میکنند نوشته‌هایشان قانون خاصی را دنبال نمی‌کنند هم در قلب محتوایشان یک روش ویژه را برای نوشتن به کار می‌گیرند. ساده‌ترین نوع ساختار یک محتوا از سه بخش ساده تشکیل شده است:
- مقدمه
- بدنه محتوا
- پایان محتوا
مقاله‌ها نمی‌توانند مثل برخی از فیلم‌های سینمایی، پایانی باز داشته باشند. ما باید راهی برای پایان بندی محتوا و تمام کردن حرف خود در مقاله پیدا کنیم. کاربر ما در تمام لحظه‌هایی که مشغول خواندن مقاله است برای ملاقات با پایان محتوا لحظه‌شماری می‌کند. او پیش خودش می‌گوید که خوب، نویسنده بالاخره قرار است چه نتیجه‌ای از این همه واژه که پشت سر هم قطار شده‌اند بگیرد؟ یا اینکه از من میخواهد چه کار کنم؟ پس، همانقدر که آغاز مهم است، پایان هم اهمیت دارد.
در پایان محتوای خود دقیقا باید چه چیزهایی را قرار دهیم؟
به نظر من، نوشتن پست بلاگ، چیزی شبیه به نوشتن متن سخنرانی است. در سخنرانی، آن چند دقیقه اول برایمان از اهمیت زیاد برخوردار است.
میتوانیم این قسمت را «مقدمه محتوا» در نظر بگیریم. بعد از آن به سراغ اصل موضوع میرویم و درباره آن صحبت میکنیم که این هم می‌شود «بدنه محتوا». در نهایت به آخر سخنرانی میرسیم. این بخش بسیار اهمیت دارد. چون ما باید بتوانیم از این همه حرفی که زدیم یک نتیجه درست و درمان بگیریم.
گذشته از این میتوانیم از شنوندگان سخنرانی‌مان سوالی بپرسیم یا درخواستی بکنیم که این هم معادل همان کال تو اکشن پایانی در پست بلاگ به شمار میرود. در این میان، چند کار کوچک اما تاثیرگذار وجود دارند که در تهیه و تنظیم یک پایانبندی خوب برای محتوا به شما کمک میکنند. بیایید سری به آنها بزنیم:
۱. برای محتوایتان یک خلاصه بنویسید
میتوانید اسم آن را «جمع‌بندی» بگذارید. قرار نیست در خلاصه محتوا چیز تازه‌ای بگوییم. ما فقط می‌خواهیم در قالب چند جمله کوتاه، خلاصه‌ای نُقلی از آنچه که با آب و تاب برای خوانندگانمان تعریف کرده‌ایم را بازگو کنیم. این جمع‌بندی کردن چند فایده دارد؛ اول اینکه شاید برخی از کاربرانمان مقاله را تا انتها نخوانند ولی وقتی اسکرول میکنند و با بخش خلاصه محتوا روبه‌رو می‌شوند به احتمال زیاد آن را می‌خوانند. به همین دلیل، مقاله‌های ما در «مدرسه دیجیتالینگ» خلاصه محتوا دارند. در آن خلاصه محتوا به صورت تیتروار و در قالب چند خط، خلاصه‌ای ساده و روشن از کلیدیترین بخش‌های محتوایمان را برای کاربرانمان تعریف میکنیم. البته بخش جمع‌بندی محتوا فقط به درد افراد پرمشغله یا بی‌حوصله نمیخورد. حتی کسانی که با صبر و حوصله مقاله ما را خوانده‌اند هم از مرور بخش خلاصه لذت میبرند. چون میتوانند نکته‌های کلیدی مقالهای طولانی را در عرض یکی دو دقیقه بخوانند. تصویر زیر نمونهای از جمع بندی در گفتار «بازاریابی محتوایی چیست؟» است.
جمع‌بندی صحیح در صنایعی که به بلاگ پست‌هایی طولانی‌تری نیاز دارند، اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. درباره تعداد کلمات مناسب پست‌های وبلاگی برای صنایع مختلف قبلا در وبلاگ گراف نوشته‌ایم.
۲. کاربر را به سمت یک کال تو اکشن هدایت کنید
بخش پایانی، یعنی زمانی که ما آردمان را ریخته و الکمان را آویخته‌ایم بهترین زمان برای درخواست کردن از کاربر به شمار میرود. تا قبل از این بخش، ما هر چه در چَنته داشتیم را برای کاربر رو کردیم، او محتوای ما را مصرف کرده است و حالا وقت آن رسیده که به درخواست ما گوش دهد. اما از او چه بخواهیم؟
• لطفا برایمان کامنت بگذارید
یکی از بهترین درخواستها نوشتن کامنت است. برای این کار هم میتوانیم از کاربرمان چند سوال در مورد محتوایی که خوانده است بپرسیم یا اینکه از او بخواهیم تجربه خود در آن زمینه را با ما در میان بگذارد. تصویر زیر نمونهای از درخواست ما از کاربران برای درج کامنت است.
• ما را به دوستانتان معرفی کنید
درخواست بعدی که میتوانیم از کاربرمان داشته باشیم به اشتراک گذاری محتوا در شبکه‌های اجتماعی است. البته این موضوع خیلی در ایران جا نیفتاده است؛ اما با این حال، بد نیست فرض را بر این بگذاریم که یک کاربر لینک این مقاله را بردارد و آن را برای دوستانش در تلگرام یا واتساپ ارسال کند. تصویر زیر نمونهای از متن به اشتراک گذاری محتوا است.
• لطفا دست به جیب شوید
اگر محصول یا سرویسی داشته باشیم هم میتوانیم در این بخش از کاربران بخواهیم که آن را بخرند.تصویر زیر نمونهای از دعوت به خرید محصول در مقالهای مرتبط با لینکدین است.
• محتواهای دیگر ما را هم بخوانید
پیشنهاد خواندن محتواهای مشابه هم میتواند به عنوان یک درخواست در نظر گرفته شود.
• در سایت ما ثبت‌نام کنید
همیشه درخواستها به خرید یا خواندن ختم نمیشوند. شما میتوانید از خوانندگانتان بخواهید که در سایت‌تان ثبت‌نام کنند.
پیشنهاد من این است که خیلی ماجرا را برای کاربر پیچیده نکرده و او را از خواندن محتوایتان پشیمان نکنید. بیایید دوباره به مثال سخنرانی برگردیم. تصور کنید در یک سالن سخنرانی نشسته‌اید و به حرفهای خیلی ارزشمندی گوش داده‌اید. راستی اگر نوشتن یک محتوای ارزشمند برایتان مسئله شده است و هنوز اندر خَم ارزشمندی مقاله‌ها گیر کردهاید میتوانید در مقاله «ویژگی یک محتوای ارزشمند» پاسخی برای پرسش‌تان پیدا کنید.
خوب، کجا بودیم؟ آها، سالن سخنرانی. هنوز سر جایتان نشسته‌اید؟ حالا سخنران به هر کدام از حاضران در سالن – از جمله شما – لیستی بلندبالا از خواسته‌هایش را می‌دهد. چه احساسی به شما دست می‌دهد؟ گذشته از این، واقعا به چند مورد از خواسته‌های داخل آن فهرست توجه می‌کنید؟ پس در انتهای محتوایتان کاربر را با خواسته‌های رنگارنگتان به رگبار نبندید.
نکته بعدی که باید حتما آن را به خاطر بسپارید این است که نباید بخش پایان بندی محتوای خود را به درازا بکشانید و بیشتر از بدنه اصلی محتوا به آن بپردازید. باید حوصله کاربر را هم در نظر بگیرید. او تا انتهای مقاله با شما همراه بوده است. پس باید کاری کنید که حس کند واقعا به انتهای مقاله رسیده است؛ نه اینکه یک گفتار تازه را در انتهای مقاله از سر بگیرید.
۳. هدایت کاربر به محتوای مرتبط را از قلم نیندازید
این مورد با موضوع «مطلب‌های مرتبط» که در انتهای مقاله ها دیده می‌شود فرق دارد. مکان این دعوت در دل محتوا است. شما میتوانید در بخش‌های مناسبی از محتوایتان، کاربر را به سمت محتواهای مکمل سوق دهید. در این روش، احتمال کلیک روی لینک‌ها بالا است.
۴. در محتواهای سریالی، راه را به کاربر نشان دهید
گاهی پیش می‌آید که محتوای ما به درازا میکشد و حرفمان در قالب یک مقاله تمام نمی‌شود. به همین دلیل، ادامه گفتگوی خود با کاربر را به قسمت بعدی حواله میکنیم. در این گونه موارد به یاد داشته باشید که در انتهای مقاله لینکی برای نمایش قسمت بعدی یا حتی وعدهای برای انتشار آن در آیندهای نزدیک در نظر بگیرید. فقط یادتان باشد که وقتی قسمت بعدی منتشر شد دوباره به این مقاله برگردید، لینک را در آن قرار دهید و جمله‌ای که در مورد انتشار محتوا در آینده نوشته بودید را اصلاح کنید. این کار هم از نظر سئویی خوب است و هم اینکه کاربر را بیشتر در سایت نگه میدارد.
۵. محتوا را با یک پرسش تمام کنید
تمام کردن یک مقاله با پرسش در چند جا کاربرد دارد. مثلا وقتی کاربر با مقالهای که مینویسیم مخالف است میتوانیم با پرسیدن یک سوال، جنب‌وجوش را در بخش کامنتها بیشتر کنیم و بر جذابیت محتوای خود بیفزاییم.
ما مدتی قبل در سایت خود چنین کاری را کردیم. محتوایی در مورد «فالو/فالو بک» در اینستاگرام منتشر کردیم و در آن گفتیم که به این موضوع اعتقادی نداریم. برخی از کاربران در کامنتها گفتند که این مورد را قبول ندارند و حتی از این ماجرا نتیجه هم گرفتند.
خوب یا بد، ما نمیتوانیم در محتوای خود همه را راضی نگه داریم یا با کاربر بحث کرده و حتی پاسخ تک‌تک کامنتها را بدهیم. بنابراین، تمام کردن مقاله با یک پرسش را چیزی شبیه به همان پایان باز در نظر بگیرید و سعیتان را بر این بگذارید که کاربر کمی در این مورد بیندیشد یا حتی اگر خواست در مورد آن سوال بیشتر با ما صحبت کند.
۶. به هنگام آپدیت محتوا، حواستان به بخش پایانی هم باشد
وقتی بعد از مدتی به سراغ آپدیت محتوای خود می‌روید باید پایانی هماهنگ با نسخه آپدیت شده آماده کنید. مثلا اگر قرار است بخشی از محتوایتان را حذف کنید، نباید خلاصه‌ای از بخش حذف شده در پایان مقاله‌تان وجود داشته باشد. برعکس، اگر نکته‌ای را به مقاله‌تان اضافه کردید یا محصول و خدمت جدیدی را برای فروش دارید، حتما در بخش خلاصه محتوا آن را بیاورید.
خلاصه‌ای از آنچه با هم در پایان بندی محتوا برای پست بلاگ گفتیم:
- سه بخش اصلی در هر وبلاگ عبارتاند از: «مقدمه»، «بدنه اصلی» و «بخش پایانی».
- در پایان هر مقاله، نکته‌های طلایی گفتارتان را در قالب چند جمله ساده و کوتاه برای کاربرانتان گلچین کنید.
- «درخواست برای نوشتن کامنت»، «تشویق کاربر به اشتراک گذاری محتوا»، «خرید محصولات یا خدمات»، «دعوت به خواندن محتواهای کامل کننده» و «پیشنهاد ثبت‌نام در سایت» نمونه‌هایی از کال تو اکشن‌های پایانی برای محتواها هستند.
- نباید در استفاده از کال تو اکشن‌های پایانی زیاده‌روی کنید.
- در متن محتوای خود هم میتوانید کاربر را به سمت مطالعه یک محتوا، محصول یا سرویس مرتبط سوق دهید.
- در محتواهای سریالی حتما در انتهای مقاله، لینک دسترسی به دیگر قسمت‌های مقاله را برای کاربران فراهم کنید.
- به هنگام آپدیت محتوا، دستی به سر و گوش بخش انتهایی مقاله خود بکشید.
برایمان تعریف کنید
در میان مقاله‌هایی که تاکنون خوانده‌اید، مدال طلای جذابترین پایانبندی به چه مقالهای تعلق می‌گیرد؟
